Złoto w bankach centralnych

Złoto jest istotnym składnikiem aktywów rezerwowych zarządzanych przez banki centralne. W obecnej, nadzwyczaj trudnej sytuacji geopolitycznej i ekonomicznej znaczenie królewskiego metalu jest nie do przecenienia.

Jak wynika z tegorocznego badania przeprowadzonego przez World Gold Council (Światowa Rada Złota), zwiększa się sentyment banków centralnych do złota. W ankiecie uczestniczyło 57 banków centralnych. Jak się okazało, co czwarty ma zamiar zwiększyć rezerwy złota w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Z tego 80% banków pochodzi z rynków wschodzących. Dla porównania w 2021 roku za złotem optowało 21% ankietowanych banków.

Istnieją różne główne przyczyny wzrostu zainteresowania złotem. Posiada ono historycznie ugruntowaną pozycję i jest traktowane jako waluta. Żyjemy w trudnych czasach pod względem ekonomicznym i politycznym. Rosną obawy o wybuch globalnego kryzysu finansowego. W takiej sytuacji straciłyby na wartości główne waluty – dolar amerykański i euro. Spodziewany jest natomiast wzrost znaczenia chińskiego juana ze względu na zacieśnienie współpracy między Chinami i Rosją jak również zamiarami odchodzenia od dolarowych rozliczeń na niektórych rynkach. Nastąpią więc zmiany w międzynarodowym systemie monetarnym. Coraz częściej mówi się o nadchodzącej recesji a nawet kryzysie w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Spadek wartości USD miałby negatywny wpływ na wycenę rezerw walutowych w bankach centralnych.

Zakupy złota poprawiają strukturę aktywów w bankach centralnych, zmniejszając ryzyko ewentualnej straty. W ubiegłym roku krajowe banki centralne na świecie powiększyły ilość złota o 455,7 ton a w I kwartale br. o 84 tony. Obecnie globalny oficjalny sektor bankowy posiada łącznie 32.315 ton złota. Polskie rezerwy złota wynoszą 228,7 ton i stanowią zaledwie około 9% całkowitych rezerw walutowych zarządzanych przez NBP.

Inflacja, która sięga poziomów nie notowanych od ponad 30 lat zabiera nam dorobek życia. Dla polityków, którzy nadmiernie zadłużyli kraje jest to komfortowa sytuacja, bowiem zmniejsza się wartość realna długu rządowego a rosną wpływy z podatku VAT i akcyzy. Sprawdzonym panaceum na inflację jest złoto.

Jak twierdzą analitycy World Gold Council banki centralne z rynków wschodzących stoją przed wielkimi wyzwaniami w zakresie utrzymania uporządkowanych przepływów kapitału i stabilności walut. Wyniki badania pokazują, że postrzegają one złoto, jako ważny element strategii zarządzania rezerwami, szczególnie w czasie, gdy wzrasta potrzeba zwiększenia ilości aktywów ograniczających ryzyko finansowe.

Istotnym czynnikiem determinującym silną pozycję złota jest nadzwyczaj trudna sytuacja geopolityczna. Agresja Rosji na Ukrainę przełożyła się na sytuację gospodarczą w Europie i pozostałych kontynentach. Istnieje ryzyko eskalacji tego konfliktu na inne kraje. Komplikuje się również sytuacja na Tajwanie, który stał się jednym z zapalnych punktów na świecie. Chiny coraz wyraźniej wysuwają roszczenia terytorialne wobec tej wyspy. W konflikt mogą zaangażować się Stany Zjednoczone, co bardzo zdestabilizowałoby sytuację na świecie.

Chiny posiadają największe na świecie rezerwy walutowe, w tym 1.948 ton złota, a Tajwan blisko 424 ton. Informację o poczynionych zakupach kruszcu Pekin podaje co kilka lat, więc w rzeczywistości chińskie rezerwy złota mogą być większe. Mają one jednak niewielki udział w ogólnych rezerwach walutowych – w przypadku Chin 3,6% i Tajwanu 4,5%.

W obliczu pogarszającego się stanu otoczenia gospodarczego, niskich stóp procentowych, inflacji a także dużego ryzyka geopolitycznego, popyt na złoto ze strony banków centralnych prawdopodobnie utrzyma się na wysokim poziomie. Złoto jako bezpieczna przystań i zabezpieczenie przed inflacją będzie sprzyjać przekonaniu zarządów banków centralnych do dywersyfikacji rezerw walutowych złotem.