Czy złoto chroni przed inflacją? Złoto a inflacja w krótkim i długim terminie

Czym jest inflacja?

Inflacja jest to zjawisko ekonomiczne polegające na wzroście ogólnego poziomu cen towarów i usług w gospodarce. W wyniku inflacji pieniądz traci na wartości i w efekcie topnieje wartość realna oszczędności. Inflacja jest mierzona za pomocą wskaźnika cen konsumpcyjnych (ang. Consumer Price Index, “CPI”), który pokazuje, jak zmienia się koszt utrzymania przeciętnego gospodarstwa domowego. Gdy inflacja rośnie wartość waluty spada.

Inflacja jest jednym z najważniejszych wskaźników makroekonomicznych, który wpływa na politykę monetarną i fiskalną państwa oraz na decyzje gospodarcze przedsiębiorstw i poziom życia ludności.

Inflacja zjada nasze oszczędności

Wysoka inflacja jest nadzwyczaj negatywnym zjawiskiem w gospodarce w kryzysie, prowadzącym do zubożenia ludności. Inflacja sprawia, że występuje wiele negatywnych zjawisk, jak:

• redystrybucja dochodów i majątku na korzyść dłużników kosztem wierzycieli, przedsiębiorstw i konsumentów;
• spadek realnych dochodów ludności, jeśli tempo wzrostu płac jest niższe niż tempo wzrostu cen;
• utrata zaufania do pieniądza, jako środka przechowywania wartości i wzrost preferencji konsumpcyjnych;
• zniekształcenie sygnałów cenowych, hamowanie inwestycji i zwiększenie niepewności;
• sytuację, kiedy oszczędności gotówkowe są coraz mniej warte.

Podczas inflacji tracą ci, którzy posiadają oszczędności zgromadzone w domu lub na lokatach bankowych. Zazwyczaj oferowane przez banki oprocentowanie nie rekompensuje spadku siły nabywczej oszczędności. Topnieje również realna wartość bieżących dochodów. 

Czy złoto zabezpiecza przed inflacją, kiedy pieniądz traci na wartości?

Złoto jest jednym z najstarszych i najbardziej cenionych aktywów na świecie. Od wieków służyło jako środek płatniczy, miernik bogactwa i symbol prestiżu. Złoto jest najlepszą formą ochrony majątku, gdy inflacja rośnie a wartość pieniądza spada. Warto wtedy zadbać o swój portfel inwestycyjny kupując złote monety lub sztabki. Inwestowanie na giełdzie w kontrakty terminowe na złoto jest ryzykowne. A ponadto przy dużej zmienności rynku obowiązują wyższe depozyty naliczane przez giełdy kontraków terminowych. Dodanie złota do portfela ma szczególnie sens w czasach wysokiej inflacji. 

Jak i czemu inflacja wpływa na cenę złota?

Złoto ma kilka cech, które sprawiają, że jest atrakcyjnym aktywem w czasie niepewności gospodarczej i politycznej. 

• Po pierwsze, jest to kruszec rzadki i trwały, którego ilość w przyrodzie jest bardzo ograniczona a jego produkcja jest kosztowna, co powoduje, że podaż bywa stosunkowo stabilna. 
• Po drugie, złoto jest to metal uniwersalny i jednorodny, który nie traci na jakości ani nie ulega zniszczeniu. 
• Po trzecie, złoto jest podzielne i łatwo przenośne, więc można je zabrać ze sobą w dowolne miejsce, jak również nie ma problemu z jego przechowywaniem.
• Po czwarte, złoto jest płynne, więc łatwo można je wymienić na pieniądze lub inne dobra.
• Po piąte, jest ciągły popyt na złoto, ponieważ jest ono akumulatorem wartości jak również stanowi uniwersalny środek płatniczy pod każdą szerokością geograficzną. 
• Po szóste, złoto jest wykorzystywane w dużej ilości do wytwarzania biżuterii, na którą jest zawsze popyt a także jako surowiec w nowoczesnym, szybko rozwijającym się, przemyśle. 
• Po siódme, złoto jest niezależne od polityki monetarnej i fiskalnej państw, które mogą manipulować wartością swoich walut. 

Te właściwości sprawiają, że złoto zachowuje swoją wartość w długim czasie i nie podlega wpływowi inflacji tak, jak papierowe pieniądze, więc stanowi solidne zabezpieczenie przed kryzysem ekonomicznym. Na jego ceną mają wpływ inne czynniki niż te, które determinują notowania akcji na giełdzie.

Historia mówi prawdę o złocie

Z historycznego punktu widzenia, złoto zawsze było bezpieczną przystanią w czasach kryzysów, rewolucji i wojen. Złoto chroniło ludzi przed utratą majątku i zapewniało im stabilność finansową. Przykładem jest sytuacja w Stanach Zjednoczonych w 1920 wieku, kiedy to cena złota była ustalona na poziomie 20,67 USD za uncję. W ciągu stu lat złoto podrożało prawie 100 razy, podczas gdy wartość dolara spadła o 95%. Mimo tego złoto zachowało siłę nabywczą i dziś można kupić za taką samą ilość kruszcu samochód, jak sto lat temu.W ostatnich latach obserwujemy wzrost cen złota na rynkach światowych, spowodowany między innymi pandemią Covid-19, która wywołała niepewność gospodarczą i polityczną na całym świecie i w konsekwencji wysoką inflację. Złoto stanowi więc alternatywę dla każdego, kto chce zabezpieczyć się przed utratą części wartości swoich pieniędzy. Obecnie duże zagrożenie dla stabilności finansowej stanowi istniejący geopolityczny potencjał konfliktu wojennego, jaki zaistniał po inwazji Rosji na Ukrainę. 

Złoto a inflacja w krótkim i długim terminie

Czy można liczyć na to, że w obecnych warunkach cena złota będzie rosła wraz ze wzrostem inflacji? Nie ma na to prostej odpowiedzi. W krótkim terminie cena złota może być niestabilna i zależeć od wielu incydentalnych czynników rynkowych i nierynkowych. Złoto jest aktywem, które jest bardzo zmiennym i podatnym na różnorodne czynniki.

Wśród czynników, które mogą wpływać na cenę złota, można wymienić politykę monetarną, poziom inflacji, geopolityczne napięcia, produkcja kruszcu, wahania popytu i podaży, zmiany w gospodarce światowej oraz wahania kursów walutowych, w szczególności dolara amerykańskiego. Te wszystkie czynniki mogą mieć wpływ zarówno na wzrost jak również spadek notowań złota.

W dłuższej perspektywie czasowej złoto może mieć pozytywny ogólny wpływ na jakość zabezpieczenia majątku przed inflacją. Przez ostatnie dwie dekady cena złota utrzymuje się w trendzie wzrostowym niwelując skutki deprecjacji wartości pieniądza fiducjarnego. Warto jednak zauważyć, że nie można jednoznacznie określić, kiedy złoto najlepiej się sprawdzi. W okresie wysokiej inflacji może dojść do spadku lub utrzymania się ceny złota na stałym poziomie. Z kolei w okresie niskiej inflacji możliwy jest wzrost ceny złota.

Wynika to z tego, że na jego cenę ma wpływ wiele czynników, zarówno rynkowych i nierynkowych, co sprawia, że jest ona trudna do przewidzenia.

Kilka przykładów historycznych

• W latach 70. XX wieku w Stanach Zjednoczonych doszło do rekordowej inflacji spowodowanej szokiem naftowym i kryzysem energetycznym. Średnia roczna inflacja wynosiła wtedy blisko 8% a cena uncji złota wzrosła z 35 dolarów w 1971 roku do ponad 800 dolarów w 1980 roku.
• W latach 80. XX wieku Stany Zjednoczone podjęły działania mające na celu ograniczenie inflacji poprzez podniesienie stóp procentowych. Średnia roczna inflacja obniżyła się do 4% a cena uncji złota spadła do około 300 dolarów w 1985 roku.
• W latach 2000-2010 byliśmy świadkami silnego wzrostu popytu na złoto ze strony krajów rozwijających się, takich jak Chiny czy Indie, których mieszkańcy odczuwali potrzebę ekspozycji rosnącej zamożności. Jednocześnie globalna gospodarka była dotknięta przez kryzys finansowy i recesję. Średnia roczna inflacja była niska i wynosiła około 2% a cena kruszcu wzrosła z około 250 dolarów w 2000 roku do ponad 1400 dolarów w 2010 roku.
• W roku 2020 rozpoczęła się pandemia Covid-19. Banki centralne i rządy podjęły bezprecedensowe działania mające na celu pobudzenie gospodarki poprzez niskie stopy procentowe i drukowanie pieniędzy bez pokrycia. Średnia roczna inflacja wynosiła około 1% a jedna uncja złota podrożała do rekordowego poziomu 2070 dolarów za uncję w sierpniu 2020 roku.

Podsumowanie

Uwzględniając zakładane prawdopodobieństwo kryzysu, który prowadzi zazwyczaj do inflacji, posiadanie złota stanowiącego część zdywersyfikowanego portfela dowodzi racjonalnego zarządzania majątkiem. Odpowiedź na pytanie: czy złoto chroni przed inflacją brzmi: tak. Jednak częściej i skuteczniej chroni ono przed spadkiem wartości pieniądza w perspektywie długoterminowej niż w krótkiej. Powód kupowania złota wykracza poza ochronę przed inflacją ale również stanowi jest pomysłem na zabezpieczenie portfela inwestycyjnego przed spadającym rynkiem akcji. Podczas inflacji lub, gdy ceny akcji spadną a na rynku panuje strach złoto skutecznie ochroni wartość naszego majątku finansowego.