Polskie złoto
Rezerwy walutowe są ważnym filarem stabilności finansowej państwa. Cennym składnikiem rezerw jest złoto.
Odbudowa rezerw walutowych
Złoto posiada status bezpiecznego aktywa i w dłuższym okresie zapewnia stabilność finansową. Tą prawdę znano już w przedwojennej Polsce, kiedy w ciągu kilkunastu lat, dzięki wsparciu narodu, zgromadzono w Banku Polskim 80 ton złota. W czasie II Wojny Światowej polskie złoto odbyło długą podróż przez kilka krajów aby w końcu spocząć w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Anglii. Po wojnie złoto znalazło się w dyspozycji komunistycznych władz PRL, które bezrefleksyjnie spieniężały kruszec wspomagając niewydolny system ekonomiczny. W efekcie Polska posiadała w 1989 roku zaledwie około 15 ton złota. Wprowadzenie gospodarki rynkowej zaowocowało dynamicznym rozwojem gospodarczym kraju. W efekcie szybko wzrastały rezerwy walutowe. Zarząd Narodowego Banku Polskiego podjął racjonalną decyzję w sprawie dywersyfikacji rezerw, kupując w 1998 roku 2.396.000 uncji złota (77 ton) po nadzwyczaj korzystnej cenie – około 296 dolarów amerykańskich za uncję. Była to wręcz mistrzowsko przeprowadzana transakcja, bowiem kurs złota znajdował się w tzw. dołku. Obecnie cena złota jest sześciokrotnie wyższa od tej z okresu jego zakupu. Inne kraje popełniły błąd sprzedając wówczas złoto, jak np. Wielka Brytania.
Do dokonaniu dalszych niewielkich zakupów polskie rezerwy złota osiągnęły w trzecim kwartale 2001 roku poziom 102,9 ton. Natomiast ich wartość według ówczesnych cen wyniosła 969 mln USD, co stanowiło 3,4% całkowitych rezerw walutowych. Przez kolejne 17 lat ilość złota w rezerwach walutowych naszego banku centralnego pozostawała na tym samym poziomie.
W 2018 roku NBP zakupił 25,7 ton złota i 100 ton w 2019 roku. W efekcie Polska stała się właścicielem 228,6 ton królewskiego metalu, którego wartość, według danych NBP z maja br., wynosi 14,1 mld dolarów (51,7 mld zł). Stanowi to 8,7% wyceny całkowitych rezerw walutowych naszego kraju.
Obecnie pod względem ilości złota w rezerwach walutowych Polska znajduje się na 21. miejscu na świecie, co oznacza awans z 34. pozycji zajmowanej w 2018 roku. Prezes NBP nie zamierza poprzestać na ostatnich zakupach - w marcu br. oznajmił, że planuje nabyć kolejne 100 ton złota, które również będzie przechowywane w kraju.
Repatriacja złota
Napięcia geopolityczne przemawiają za uniezależnieniem się od zagranicznych skarbców. Posiadanie złota w kraju pozwala sprawować nad nim pełną kontrolę. Z drugiej strony istnieje ryzyko utraty skarbu w przypadku wojny, kiedy złoto może być przejęte przez wroga. Takie zagrożenie zaistniało po agresji hitlerowskiej na Polskę w 1939 roku. Jednak dzięki ofiarności i bohaterstwie pracowników Banku Polskiego i dyplomacji nie wpadło ono w ręce okupanta i trafiło w bezpieczne miejsca.
Kilka banków centralnych sprowadziło część swego złota do kraju, m.in. Bundesbank (Niemcy) czy De Nederlandsche Bank (Holandia).
Poprzednie zarządy NBP nie były zwolennikami repatriacji złota. Więc było ono niemal w całości przechowywane w skarbcu Bank of England w Londynie. Tylko około 5 ton znajdowało się w Polsce. Złotem znajdującym w Londynie można przeprowadzać transakcje na rynku pożyczek, co przynosi zyski pozwalające z nawiązką pokryć koszty depozytu.
Obecny zarząd NBP podjął decyzję o sprowadzeniu 100 ton złota. Dostarczono je do Polski w listopadzie 2019 roku dobrze zabezpieczonym, sekretnym transportem pod nadzorem wyspecjalizowanej międzynarodowej firmy ochroniarskiej. W efekcie w skarbcu NBP znajduje się dziś 104,9 ton złota a w Banku Anglii 123,8 tony. NBP nie zamierza prowadzić obrotu krajowym złotem i będzie ono stanowić rezerwę na „czarną godzinę”.
Przechowywanie zapasów złota w swoim skarbcu ma nie tylko znaczenie sentymentalne ale jest również dowodem racjonalnej dywersyfikacji rezerw i kreuje pozytywny wizerunek kraju.
