Rynek złota w 2023 roku
W ubiegłym roku cena złota osiągała historyczny rekord. Oznacza to, że na globalnym rynku rośnie zaufanie do kruszcu a największy wpływ na popyt miały transakcje na rynku pozagiełdowym.
Popyt na złoto
Popyt całkowity
W IV kwartale 2023 roku globalny popyt na złoto (bez rynku pozagiełdowego OTC) był o 12% niższy wobec analogicznego okresu poprzedniego roku i wyniósł 1.149,8 ton – podała w rocznym raporcie Światowa Rada Złota (ang. World Gold Council). Natomiast całkowity popyt na kruszec za ubiegły rok wyniósł 4.448,4 ton i był o 5% niższy niż rok wcześniej. Jednocześnie popyt na rynku pozagiełdowym OTC i innych rynkach wyniósł 450,4 ton wobec 52,8 ton w 2022 roku. Po podsumowaniu całkowity popyt na złoto w 2023 roku wyniósł 4.898,8 ton i był wyższy o 3% wobec poprzedniego roku.
Jubilerzy
W ostatnim kwartale ubiegłego roku jubilerzy zużyli 581,5 ton złota – o 3% mniej niż rok wcześniej. Natomiast popyt konsumpcyjny na biżuterię wyniósł 621,6 ton i zmniejszył się o 1% r/r. W całym 2023 roku jubilerzy zapotrzebowali 2.168,0 ton złota – o 1% mniej niż w 2022 roku. Natomiast konsumenci kupili w precjozach 2.092,6 ton złota, co oznacza niewielki spadek popytu - o 3,7 tony. W tej branży prym wiodły tradycyjnie dwa kraje: Chiny i Indie, które łącznie odpowiadały za 57% światowego popytu na złotą biżuterię.
Inwestycje
W IV kwartale 2023 roku popyt inwestycyjny na złoto w postaci fizycznej (sztabki, monety i medale) wyniósł 313,8 ton i był niższy o 7% niż rok wcześniej. Całkowity globalny popyt inwestycyjny na złoto w postaci fizycznej w ubiegłym roku wyniósł 1.189,5 ton i był o 3% niższy wobec 2022 roku.
W IV kwartale ubiegłego roku odnotowano dalszy spadek inwestycji netto w fundusze złota notowane na giełdach (ETF) - o 55,6 ton wobec analogicznego okresu 2022 roku. Razem inwestycje w ETF-y w 2023 roku zmniejszyły się o 244,4 ton, co miało istotny wpływ na spadek całkowitego popytu inwestycyjnego.
Podsumowując, popyt inwestycyjny z uwzględnieniem rynku ETF wyniósł w IV kwartale 258,3 ton i był o 4% wyższy w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. Natomiast skumulowany całoroczny popyt wyniósł 945,1 ton – spadek o 15% wobec 2022 roku.
Przemysł
W IV kwartale ubiegłego roku przemysł zużył 80,6 tony złota, tj. o 12% więcej niż rok wcześniej. Natomiast w ciągu roku popyt spadł o 4% do poziomu 297,8 ton, do czego przyczyniło się spowolnienie gospodarcze na świecie.
Banki centralne
Ubiegły rok upłynął pod względem utrzymującej się dużej aktywności zakupowej banków centralnych, które nabyły 1.037,4 ton, o 4% mniej niż w 2022 roku. Jest to jednak niewiele mniej niż w rekordowym 2022 roku. Z tego na ostatni kwartał przypadło 229,4 ton – o 40% mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Należy dodać, że w ubiegłym roku Narodowy Bank Polski zakupił 130 ton złota, co plasuje nas na drugim miejscu po Chinach, które kupiły blisko 225 ton kruszcu.
Podaż złota
Podaż całkowita
Na globalną podaż złota składa się produkcja kopalń i recykling. W IV kwartale 2023 roku podaż kruszcu wyniosła około 1.221,4 ton i była na poziomie poprzedniego roku. Natomiast w całym 2023 roku podaż wyniosła 4.898,8 ton i była o 3% wyższa niż w poprzednim roku.
Ilość złota znajdująca się w posiadaniu ludzkości wynosi ok. 212,6 tys. ton - zmieściłoby się ono w sześcianie o krawędzi 22 m.
Kopalnie
W IV kwartale 2023 roku kopalnie na całym świecie wyprodukowały 930,8 ton złota – o 2% mniej niż w ostatnim kwartale rok wcześniej. Na operacje zabezpieczające (ang. hedging) przeznaczono 22,3 ton złota, więc na rynek trafiło 908,5 ton nowego kruszcu.
Natomiast w całym 2023 roku kopalnie wyprodukowały 3.644,4 ton złota (wzrost o 1%) i uwolniły 17 ton z zamykanych operacji zabezpieczających.
Recykling
W ostatnim kwartale ubiegłego roku skupiono 312,9 ton złota w postaci złomu, o 8% więcej niż w analogicznym okresie 2022 roku. Natomiast w 2023 roku w procesie recyklingu pozyskano 1.237,3 ton złota – o 9% więcej niż w poprzednim roku.
W ubiegłym roku cena złota biła rekordy - 27 grudnia 2023 roku osiągnęła najwyższy w historii poziom - 2.077 USD za uncję. Jednocześnie średnia cena tego kruszcu za ubiegły rok była najwyższa w historii i ukształtowała się na poziomie 1.940 USD - o 7,8% wyższym w porównaniu z 2022 rokiem. Świadczy to o dużym zaufaniu do złota, które wzrasta podczas niepewności w gospodarce i polityce.
Wykres 1. Struktura popytu na złoto - Opracowano na podstawie raportu “Gold Demand Trends Full Year and Q4 2023” – World Gold Council